Acceptatieplicht
Voor de basisverzekering geldt een acceptatieplicht. Dit betekent dat zorgverzekeraars u niet mogen weigeren vanwege bijvoorbeeld uw leeftijd, gezondheid, inkomen of geslacht.
De acceptatieplicht geldt niet voor de aanvullende verzekeringen. Voor de aanvullende verzekering stelt elke zorgverzekeraar zelf zijn eigen voorwaarden vast.
De acceptatieplicht geldt ook niet voor wanbetalers en fraudeurs (gedurende een periode van vijf jaar).

Risicoverevening
Risicoverevening is de gelijke verdeling van financiële risico's over alle zorgverzekeraars. Door de acceptatieplicht van zorgverzekeraars bestaat de kans dat één of enkele verzekeraars een onevenredig groot aantal ouderen of mensen met een hoog gezondheidsrisico moeten verzekeren. Dit brengt extra kosten met zich mee.
De risicoverevening zorgt ervoor dat verzekeraars hiervoor worden gecompenseerd. Het geld dat daarvoor nodig is, komt uit het Zorgverzekeringsfonds. Dit fonds wordt 'gevuld' door de inkomensafhankelijke bijdrage.

Zorgverzekeringsfonds
Dit is het fonds waaruit de bijdragen voor de risicoverevening aan de zorgverzekeraars worden betaald. Uit het fonds worden ook de premies voor minderjarige kinderen onder de 18 jaar betaald.
Het fonds wordt gefinancierd via de inkomensafhankelijke bijdrage en de Rijksbijdrage.

Rijksbijdrage
Een Rijksbijdrage is een geldelijke bijdrage van het Rijk aan het Zorgverzekeringsfonds. Een voorbeeld is de rijksbijdrage voor de financiering van de premie voor kinderen jonger dan 18 jaar.

Zorgplicht
Voor de zorgverzekeraar geldt een zorgplicht. Dit houdt in dat de verzekerde recht heeft op tijdige zorg die verleend wordt door een zorgaanbieder. Indien de zorg wordt geleverd door een zorgaanbieder waar de zorgverzekeraar geen contract mee heeft, dan heeft de verzekerde recht op vergoeding van de gemaakte kosten, conform de verzekeringsvoorwaarden.
Indien de verzekerde extra kosten moet maken omdat de verzekeraar te weinig contracten heeft afgesloten dan heeft de verzekerde ook recht op vergoeding van deze kosten.

Zorgbemiddeling
Zorgbemiddeling is de activiteit die de zorgverzekeraar op grond van zijn zorgplicht moet ontplooien om binnen een redelijke termijn de beste zorg voor zijn verzekerden te vinden. Bij een naturaverzekering is zorgbemiddeling een vanzelfsprekendheid.
Bij een restitutieverzekering moet de zorgverzekeraar in ieder geval tot zorgbemiddeling overgaan als de verzekerde dat verlangt.

Premiedifferentiatie
Alle verzekerden van één zorgverzekeraar betalen dezelfde nominale premie voor hetzelfde product.
Premiedifferentiatie (het hanteren van een verschillende premie per verzekerden bijvoorbeeld op basis van leeftijd, gezondheid, inkomen of geslacht) is niet toegestaan.

Privacy
Zorgverzekeraars mogen medische patiëntengegevens nergens anders voor gebruiken dan voor het uitvoeren van de zorgverzekering. Dit ligt vast in de Gedragscode Verwerking Persoonsgegevens.
Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) is betrokken geweest bij de totstandkoming van deze code en ziet daar streng op toe.
Indien een zorgverzekeraar naast de zorgverzekering ook een ander soort verzekering aanbiedt, mag hij geen medische gegevens over de zorgverzekerde combineren met de gegevens van andere verzekeringen.
Het protocol wordt door alle zorgverzekeraars in Nederland nageleefd.

Toezichthouders
Om de zorgverzekering uit te mogen voeren, moeten zorgverzekeraars een vergunning hebben van de Nederlandse Bank (DNB) en zich voor de uitvoering van de Zorgverzekeringswet hebben aangemeld bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa), de NZa en DNB houden toezicht op de uitvoering van de Zorgverzekeringswet en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten.Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen
Onder de Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen (Awir) vallen veel toeslagen en compensaties die u mogelijk van de Belastingdienst ontvangt, waaronder de zorgtoeslag.

Bron: Website van Zorgverzekeraars Nederland